Poelestraat 24 blijkt 15e-eeuws pand

Dateringsonderzoek naar Poelestraat 24 en 26 geeft een verrassende uitslag. Beide huizen zijn aanzienlijk ouder dan gedacht.

Op de begane grond van Poelestraat 24 en 26 zat tot voor kort de herenmodezaak Suitable. Nadat deze zaak verhuisde naar Akerkhof  3 zijn de verlaagde plafonds uit de winkelruimtes gesloopt waardoor de oude balklagen boven de begane grond van beide panden tijdelijk goed zichtbaar waren. De sloop van de plafonds was noodzakelijk om goede nieuwe brandwerende plafonds aan te kunnen brengen. Voordat het zover was is van de gelegenheid gebruik gemaakt om bouwhistorisch onderzoek te doen.

In 2003 waren de beide panden al bekeken op de aanwezigheid van een oude kern en is een voorlopige schatting van de ouderdom gedaan. Poelestraat 24 werd geschat op de 16^e eeuw en van Poelestraat 26 kon slechts geconstateerd worden dat het pand een oude kern moet bezitten. Er waren te weinig aanwijzingen voor een datering.

Poelestraat 24

Poelestraat 24 is een fors tweelaags onderkelderd pand met een steil dak. Direct hierachter staat een kort tweelaags achterhuis met een plat dak. Boven de begane grond van voor- en achterhuis bleken de oude eikenhouten balklaag nog grotendeels in tact. De vloerbalken in het voorhuis dateren uit ongeveer 1458 zodat de bouw van het huis kort daarna, omstreeks 1460, heeft plaats gevonden. Deze datering is verkregen door middel van dendrochronologisch onderzoek. Uit vijf balken zijn monsters geboord en daarvan bleken vier dateerbaar. De dateringen liggen tussen 1443 (± 4 jaar) en 1458 (herfst/winter). Het hout is afkomstig uit het stroomgebied van de Eems. Het balkenplafond is geschilderd in de kleuren groen, rood, wit en zwart. Vooral de rode schildering is zeldzaam.

Het achterhuis kon op dezelfde wijze worden gedateerd en blijkt in 1469 of kort daarna te zijn gebouwd, dus slechts 10 jaar na de bouw van het voorhuis. Twee balken bleken goed dateerbaar: 1466 (± 4 jaar) en 1469 (voorjaar/zomer). Ook dit hout is afkomstig uit het stroomgebied van de Eems. Door ingrijpende verbouwingen in de 19^e eeuw is van het middeleeuwse karakter aan de buitenkant niets meer te zien. Deze datering is dan ook een grote verrassing.

Het middeleeuwse karakter van voorhuis is aan de zijkant (westgevel) goed zichtbaar vanwege de steeg die langs deze schilderachtige oude muur loopt. Tal van bouwsporen zijn zichtbaar waaruit blijkt dat de gevel vaak is verbouwd. Wanneer het Forumgebouw klaar is zal deze steeg overdag toegankelijk zijn voor het publiek als een korte route van de Poelestraat naar de Nieuwe Markt en kan iedereen deze muur bekijken.

Poelestraat 26

Poelestraat 26 bestaat eveneens uit een voor- en achterhuis maar hier waren de beide bouwdelen lange tijd van elkaar gescheiden door een kleine binnenplaats (nu overbouwd). Het voorhuis heeft boven de begane grond zware eikenhouten balken die in of kort na 1526 zijn aangebracht. Vier balken bleken dateerbaar met een eenduidige uitslag. Ook nu weer is het hout afkomstig uit het stroomgebied van de Eems. Door een verbouwing van het huis in 1913, waarbij het pand een nieuwe voorgevel en een plat dak kreeg, is de hoge ouderdom aan de buitenkant niet afleesbaar. Het achterhuis heeft een 19^e-eeuwse balklaag maar moet in aanleg ouder zijn.